Kendi kendimize köpürte köpürte gayrimenkul fiyatlarını zirveye taşıdık.  25 yıldır bu sektörün içindeyim.  İnşaat sektöründe akıl almaz işler olduğunu görüyorum. Arsa fiyatları aldı başını gitti. Şimdi inşaat yapacak arsa bulunmayınca kentsel dönüşüm denilen ama rantsal dönüşüme dönen yık yerine daha yükseğini yap dönemi başladı. Mevcut gelir düzeyimiz ve milli gelir seviyemizle hak edilmedik bir lüks segmetinde konutlarda yaşamaya çalışıyoruz. Artık yüzme havuzu,  24 saat güvenlik, ankastreli mutfak, çimstone veya granit tezgah ve zeminler, lüks pencere doğramaları, kapılar ve zemin döşemeleri, bir kaç bin lira değerinde çelik kapılar, hızlı asansörler vs. İnşaat sektörünün ana kalemleri oldu. Çünkü müşteri istiyor. Tabiri caizse gecekonduların araları, çayırlar ve tarlalar adı rezidans olan ve  eskiden büyükelçilere tahsis edilen konut tipleriyle dolmaya başladı. Birde 5 katlı konutlar önce 10 sonra 20 daha sonrada 40 kata çıkınca adı tower ve plaza oldu. Aha sana avrupa fiyatına ev ve ofis. Avrupa bunları yaparken ortalama 50 bin ile 80 bin dolar kişi başı milli gelir düzeyinde yaşarken biz 10 bin dolar kişi başı milli gelir ile bu refahı ister olduk. Bana göre ortalama üç beş bin tl gelir ile geçinmeye çalışan ortalama  Türk ailesi 600 – 700 bin tl den başlayıp 2-3 milyona kadar çıkan konutları değil 10 yıl 20 yıl banka kredisiyle bile zor alır, alsa da zaten zor öder. Amerika’daki  Mortgage faciasına döner. Zenginin işine ise akıl ermez. O parası vardır 10-15 milyon tl den başlayan ve yukarı doğru çıkan fiyatlarda daire veya villa alabilir. Ama bu inşaat sektörünü sürüklemez. Evvelce 10 yılda kendini amorti eden ofis ve konutlar şimdi ancak 20 yılda hatta bazen 30 yılda ancak ana parasını çıkarabiliyor. Bu da ne demek. Bu günkü gelir ancak bu kadar kira ödemeye müsaade ediyorsa demek ki gayrimenkulün fiyatı yüzde yüz şişmiş. Hal böyleyken hala efendim Londra’da, Paris’te, Tokyo’da veya Miami’de fiyatlardan haberin var mı diye soranlara oralardaki halkın gelirinden refah düzeyinden haberin var mı diye sormak istiyorum. Aarsa ve arazi fiyatlarında aşırı şişme ve balondan bir sonraki yazımdan bahsedeceğim.

SAYGILARIMLA…

HASAN KARADENİZ